OPEC: Đánh giá thị trường dầu mỏ năm 2020 và triển vọng năm 2021

Tuy năm 2020 bắt đầu trên một cơ sở tương đối vững chắc nhưng đại dịch COVID-19 đã làm đảo lộn mọi kỳ vọng, đặc biệt là đối với nửa đầu năm 2020. Trên thực tế, tăng trưởng toàn cầu đã phục hồi đáng kể trong quý 3 năm 20, với sự phục hồi chủ yếu được hỗ trợ bởi gói kích thích tài chính và tiền tệ ngoại lệ, cũng như việc nới lỏng các biện pháp phong tỏa vào cuối quý 2 năm 2020. Ngoài ra, tiền tiết kiệm chủ yếu ở các nền kinh tế OECD trong thời kỳ phong tỏa đã xây dựng cơ sở vững chắc cho sự phục hồi tiêu dùng, cũng như nâng cao thương mại và đầu tư toàn cầu. Gần đây, tình trạng lây nhiễm gia tăng và những bất ổn ngày càng lớn đã khiến sự phục hồi kinh tế toàn cầu trở nên mong manh hơn, với GDP toàn cầu hiện được dự báo sẽ giảm 4,2% vào năm 2020.

Năm tới, GDP toàn cầu được dự báo sẽ tăng 4,4%. Sự phục hồi này chủ yếu được thúc đẩy bởi các nền kinh tế mới nổi và đang phát triển, đặc biệt là ở châu Á. Quỹ đạo tăng trưởng thực tế sẽ phụ thuộc rất nhiều vào những bất ổn liên quan đến diễn biến COVID-19, chính sách của chính quyền Mỹ sắp tới và các cuộc đàm phán Brexit, cũng như các cuộc đàm phán thương mại đang diễn ra. Tin tức gần đây về khả năng các chương trình tiêm chủng ở hầu hết các nền kinh tế lớn làm tăng triển vọng cho dự báo hiện tại, trong đó giả định rằng vắc xin sẽ dần dần có mặt trên toàn cầu vào nửa cuối năm 2021. Tính khả dụng sớm hơn sẽ cho phép tiến tới bình thường hóa nhanh hơn dự kiến.

Đại dịch COVID-19 và các biện pháp ngăn chặn đi kèm đã có tác động chưa từng có đối với nhu cầu dầu thế giới, với dữ liệu mới nhất cho thấy mức giảm lịch sử là 9,8 triệu thùng/ngày vào năm 2020. Nhu cầu dầu trong OECD ước tính giảm 5,5 triệu thùng/ngày vào năm 2020, trong khi nhu cầu dầu ngoài OECD được dự đoán sẽ giảm 4,3 triệu thùng/ngày, bất chấp sự phục hồi đáng chú ý ở Trung Quốc trong quý 3 năm 2020 và gần đây là ở Ấn Độ. Trong năm 2021, nhu cầu dầu toàn cầu ước tính sẽ phục hồi 5,9 triệu thùng/ngày, trong đó OECD tăng 2,6 triệu thùng/ngày, dẫn đầu là người Mỹ thuộc OECD đóng góp 1,6 triệu thùng/ngày. Ở các nước ngoài OECD, tăng trưởng nhu cầu dầu được dự báo là khoảng 3,3 triệu thùng/ngày, tập trung vào Trung Quốc và Ấn Độ. Sự phục hồi kinh tế vững chắc cùng với mức cơ bản thấp vào năm 2020 sẽ hỗ trợ tăng trưởng nhu cầu dầu trong năm tới.

Lĩnh vực vận tải và công nghiệp được dự báo sẽ dẫn đầu tăng trưởng nhu cầu dầu vào năm 2021. Tuy nhiên, những bất ổn vẫn ở mức cao, chủ yếu xoay quanh diễn biến của đại dịch COVID-19 và việc triển khai vắc-xin, cũng như tác động cơ cấu của COVID-19 đối với hành vi của người tiêu dùng, chủ yếu trong lĩnh vực giao thông vận tải. Về phía nguồn cung, tăng trưởng của các nước ngoài OPEC vào năm 2020 thấp hơn so với kỳ vọng ban đầu khi COVID-19 bùng phát khiến nhu cầu và giá cả giảm mạnh. Trong một nỗ lực nhằm giải quyết tình trạng hỗn loạn chưa từng có trên thị trường, các thành viên trong và ngoài OPEC tham gia vào hiệp ước đã loại bỏ khoảng 9,5 triệu thùng nguồn cung dư thừa mỗi ngày ra khỏi thị trường, với ước tính 2,6 triệu thùng/ngày do các đối tác ngoài OPEC đóng góp. Mỹ và Canada góp phần giảm thêm 3,6 triệu thùng/ngày thông qua đóng cửa giếng dầu. Do đó, nguồn cung ngoài OPEC dự kiến sẽ giảm 2,5 triệu thùng/ngày trong năm nay. Vào năm 2021, nguồn cung ngoài OPEC được dự báo sẽ phục hồi nhẹ 0,8 triệu thùng/ngày, nhờ sự gia tăng dần các hoạt động khoan và hoàn thiện giếng ở Bắc Mỹ, cũng như mức tăng 0,7 triệu thùng/ngày đến từ các nhà sản xuất OPEC. Sản lượng dầu nhẹ (tight crude) của Mỹ dự kiến sẽ không thay đổi, mặc dù tổng lượng chất lỏng sẽ tăng 0,3 triệu thùng/ngày. Canada, Na Uy và Brazil cũng được kỳ vọng sẽ chứng kiến sự tăng trưởng vào năm 2021, trong bối cảnh có nhiều việc không chắc chắn đáng kể, khi ngành này ứng phó với các điều kiện liên quan đến đại dịch.

Sau tác động mạnh mẽ của đại dịch COVID-19 đối với nền kinh tế toàn cầu và nhu cầu dầu thế giới vào năm 2020, OPEC và các nước ngoài OPEC đã hành động nhanh chóng và dứt khoát vào đầu năm để điều chỉnh sản lượng dầu nhằm tránh thị trường dầu mất cân bằng trầm trọng. Hội nghị cấp Bộ trưởng OPEC+ gần đây vào ngày 3 tháng 12 đã xác nhận lại cam kết hiện có từ ngày 12 tháng 4 năm 2020, sau đó được sửa đổi vào tháng 6 và tháng 9 năm 2020, để dần mang trở lại 2 triệu thùng/ngày, có xem xét đến điều kiện thị trường. Bắt đầu từ tháng 1 năm 2021, các nước tham gia hiệp ước đã quyết định tự nguyện điều chỉnh sản lượng tăng thêm 0,5 triệu thùng/ngày từ 7,7 triệu thùng/ngày xuống 7,2 triệu thùng/ngày. Hơn nữa, nhóm đã đồng ý tổ chức các cuộc họp bộ trưởng trong và ngoài OPEC hàng tháng bắt đầu từ tháng 1 năm 2021 để đánh giá tình hình thị trường và quyết định điều chỉnh sản lượng cho tháng tiếp theo, với mức điều chỉnh hàng tháng không quá 0,5 triệu thùng/ngày.

Nguồn tin: xangdau.net/OPEC